Myanmar Gezi Rehberi

16 Aralık 2016 · Hakkı Ceylan

Internette özellikle Türkçe kaynaklarda Myanmar hakkında bulabileceğiniz bilgilerin çoğu eski ve birbirinin kopyası, kim önce yazmış bilinmez. Ama bir gerçek var ki Azgezmiş olarak 2016 Kasım ayında oradaydık. Bilgilerimizi taze taze paylaşıyoruz, gitmek isteyenlere faydası dokunur niyetiyle güncel Myanmar Gezi Rehberi’ni hazırladık.

Myanmar, eski adıyla Burma ya da Birmanya olarak bilinen bir Asya ülkesi. Uzun süredir askeri idarenin hakim olduğu ülkede 2011 yılından sonra sivil idare yönetimi devraldı. Gerçek anlamda muhalefetin de içinde olduğu ilk seçimler 2015 yılında yapıldı. 2016 yılında gittiğimizde ülke içerisinde dolaşmanın oldukça güvenli olduğu gördük, hem girişte hem de ülke içerisinde herhangi bir sorunla karşılaşmadık.

Yangon ülkenin başkenti değil, en büyük şehri. Myanmar’ın başkenti Naypyidaw adını taşıyan, Yangon’dan 320 km kuzeyde bulunan ve oldukça modern bir şehir.

Ülkede yaşayan insan sayısı yaklaşık 54 milyon civarında. Myanmar’da 135 adet etnik grup var, nüfus olarak bunların en kalabalık olanı Bamar etnik grubu. Ülkenin eski adı da bu yüzden Burma, yani Bamarların Ülkesi idi. Fakat 1989 yılında ülkenin ismi tüm etnik grupları kapsayacak şekilde değiştirilerek Myanmar yapılmış.

Myanmar şimdiye kadar gördüğümüz ülkeler içerisinde fotoğraf açısından en doyurucu olanıydı. Gerek insanların fotoğrafa olan yaklaşımı, gerekse fotoğrafik öğelerin fazlalığı insanda bu ülkeye tekrar tekrar gitme isteği uyandırıyor.

Myanmar hem oldukça fakir hem de İnsani Gelişme Endeksi’ne göre bir hayli altlarda yer alıyor. Trafik bizdeki gibi sağdan akıyor; ama buna rağmen yolda sağdan direksiyonlu bir çok araç görebiliyorsunuz.

Myanmar’a nasıl gidilir?

Myanmar, eski adıyla Burma’ya Türkiye’den ulaşmak için en uygun seçenek havayolu. İstanbul’dan aktarmasız uçuş yok; ama bir aktarma ile Qatar, Emirates ve Etihad gibi havayollarıyla uçabiliyorsunuz. Uçuş süresi en az 13-14 saati buluyor ve fiyatlar 3 bin TL nin üzerinde. Eğer iki aktarmayı göze alırsanız biraz daha uygun fiyatlı uçak bileti bulma şansınız var. Bu durumda 2 bin TL’nin biraz üzerinde oluyor; fakat uçuş süresi aktarmalardan dolayı çok artıyor 16-20 saati bulabiliyor.

Myanmar uluslararası uçuşları ile bir kaç büyük şehire gidebiliyorsunuz. Daha küçük şehirlere gidecekseniz ya iç hat uçuşlarını kullanmalısınız; ya da tren veya otobüs gibi seçenekleri gözden geçirmelisiniz.

Myanmar için en uygun mevsim

Myanmar büyük bir ülke, genel olarak Myanmar için Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat ayları ziyaret etmek için en uygun aylar diyebiliriz. Bu aylarda neredeyse hiç yağmur olmuyor ve sıcaklık ortalama 30 °C civarında. Diğer aylar yağmur yağma riski çok daha fazla ve sıcaklık 35 °C ye kadar çıkıyor ve seyahatinizi zorlaştırabiliyor.

Myanmar Parası

Myanmar’da kullanılan para Kyat (çet şeklinde okunuyor) olarak geçiyor. 1 USD yaklaşık 1.330 Kyat yapıyor. Başka bir ifade ile 1000 Kyat yaklaşık 2,6 TL yapıyor. Örneğin 100 USD bozdurdunuz, yapar size 13.3000 Kyat. Elinizde o kadar çok para oluyor ki, aman şaşırmayın. 50 ve 100 USD banknotlar diğer küçüklerine oranla daha iyi bir kurdan bozduruluyor.

Seyahatinizde yanınıza USD alacaksanız yeni banknotlardan 2009 ve sonrasında basılmış olanlardan alın. Ek olarak yıpranmamış olmalarına da dikkat edin yoksa bozduramama ihtimaliniz var.

Myanmar Vizesi

Myanmar’a gidecek Türk Vatandaşları vize almak zorunda. Diğer ülkelerdeki gibi en az 6 ay geçerlilik süresi olan bir pasaportunuz olması gerekiyor. İster yeşil, ister bordo olsun herkes vize için başvuru yapmak zorunda. Başvuru sadece elektronik ortamda, yani internet üzerinden yapılabiliyor. Kapıda vize uygulaması yok.

E-vize başvurusu için http://www.evisa.moip.gov.mm/NewApplication.aspx adresine girip formu dolduruyorsunuz. Kredi kartınız ve taranmış bir fotoğrafınız dijital olarak hazırda olsun. 50 USD ödeyerek başvurunuzu tamamlıyorsunuz. Size gelen ilk email başvurunuza ait bilgileri içeriyor. İki veya üç gün sonra başvurunuzun sonucuna dair başka bir email alıyorsunuz. O emailin ekinde bir PDF bulunuyor, işte o sizin Myanmar Vizeniz. Onun printini alıp yola düşebilirsiniz. Myanmar’a giriş yaparken bu aldığınız çıktının üzerine bir giriş damgası basılıyor, kaybetmeyin çıkışta sorabiliyorlar. Verilen turist vizesi 28 günlük ve sadece tek giriş olarak kullanılabiliyor. Yani çıkıp tekrar girmek gibi bir durumunuz olursa ikinci bir vize almak durumundasınız. Elektronik vize aldıysanız şimdilik Yangon, Mandalay veya Nay Pyi Taw sınırlarından uçakla geçtiğinizde bu geçerli. Diğer kapılarda henüz bu vizeyi görecek elektronik geçiş sistemi yok.

Eğer Türkiye’den değil de Tayland gibi bir yerden son anda karar verip Myanmar’a geçmek isterseniz Bangkok’taki Myanmar Elçiliği’ne gidip başvurunuzu yapabilirsiniz. Bir adet fotoğraf, 30 USD ve dolduracağınız formla birlikte başvurunuzu yapabilirsiniz. İki veya üç gün içerisinde vizeniz hazır oluyor.

Myanmar Arakan Bölgesi hakkında

Myanmar medyamızda daha çok Arakanlı Müslümanlar nedeniyle yer alan bir ülke. Arakan Myanmar’ın Bengal Körfezine bakan kısmında bulunan bir bölge diğer adıyla Rakhine Eyaleti olarak geçiyor. Myanmar’da 5-8 milyon arasında müslüman halk bulunduğu düşünülüyor. Bunların yarısına yakın bölümü Arakan Bölgesinde yaşayan Rohingya Halkı.

Myanmarda 2010 yılına kadar süren askeri idare boyunca Rohingya halkı katliama ve zulme maruz kalmış. Sonrasında ise yerel çetelerin baskı ve şiddetiyle karşılaşmışlar. Diğer taraftan burada yaşayan müslümanlar 2. Dünya Savaşından sonra burada bir müslüman devlet kurma çabası içerisinde bulunmuşlar, bu da çatışmaları ve baskıları hızlandırmış. Bir çok Rohingyalı Bangladeş, Malezya ve Tayland’a mülteci olarak kaçmış. 2012 yılında sonra mültecilerin yavaş yavaş ülkelerine dönmelerine izin verilmiş. En son 25.000 mülteci Malezya’dan botlarla Arakan Bölgesine gelmiş. Şu an için Arakan’daki nüfusları gün geçtikçe artmakta ve 2014 rakamlarına göre 3 milyonun üzerinde ve nüfusun %40’ını Müslüman Rohingyalar oluşturuyor.

Günümüzde Arakan Bölgesindeki müslümanlar zor koşullar altında ve insani yardıma muhtaç olarak yaşamaktadır. Bu bölgede halen hükümet güçleriyle yerli gençler arasında çatışmalar olmakta ve istenmeyen ölümler yaşanmaktadır. Diğer ülkelerdeki kamplardan dönenlere vatandaşlık hakkı verme konusunda da Myanmar Hükümeti güçlük çıkartmakta ya da hiç vermemekte.

Myanmar’da görülecek yerler

Myanmar’a ister kültürel amaçlı ister sadece fotoğraf amaçlı gidin göreceğiniz bir çok şey sizi etkileyecek. Myanmar Budist Kültürünü yakından tanıyabileceğiniz bir ülke. Myanmar’da yaygın olan Budizm ekolu Theravada Budizmi. Daha açık ifadeyle geleneksel ya da ortodoks budizm olarak da adlandırılabilir. Myanmar’da bulunan tüm tapınaklar, pagodalar ve içlerindeki heykeller bu anlayışla göre yapılmış.

Bagan

Myanmar son yılların gözde bölgelerinden biri. Görülecek yerler o kadar fazla ki, burada sadece kısaca değinip sonrasında detaylı olarak yazacağım. Görülecek yerlerin başında Bagan antik kenti geliyor. Burası binlerce budist pagoda ve çok sayıda manastırın bulunduğu bir antik kent. İçinde halen geleneksel kültür ile yaşayan insanların var olduğu bazı köyleri de barındırıyor. Bagan hakkında detaylı bilgi için: Bagan Fotoğraf Rehberi.

Yangon

Yangon başkent olmamasına rağmen Myanmar’ın en büyük ve kalabalık şehri. 5 milyondan fazla insanın yaşadığı şehirde bir çok Budist pagoda ve tapınağı bulunuyor.

Mandalay ve U Bein Köprüsü

Mandalay’daki U Bein Köprüsü, Myanmar’a geldiğinizde görmeniz gereken yerler listesinin başlarında yer almalı. Amarapura’da yer alan ahşap köprü ve çevresi özellikle fotoğrafçılar için bir kaç günü rahatlıkla geçirebilecekleri kadar malzeme içeriyor.

Mandalay Myanmar’daki ikinci büyük şehir aynı zamanda Budist keşişlerin ve kutsal metinlerin bolca bulunduğu sayısız tapınak ve pagodayı da barındırır. Kimisi altın renkli, kimisi gerçek altın kaplı tapınaklar, kimisi de her yeri beyaza boyanmış tapınaklar halen aktif olarak kullanılmakta.

Inle Gölü

Inle Gölü Nyaungshwe kentinde bulunan bir tatlı su gölü. Myanmar’daki en büyük göl olmasının yanı sıra gölün içerisinde bir çok kişi sırıklar üzerinde kurulmuş evlerde yaşıyor. Bu bakımdan Kamboçya’daki Tonle Sap gölünü hatırlatıyor. Fakat burada daha sağlıklı ve iyi koşullar altında yaşam sürdürüyorlar. Göl içerisinde Myanmar’a özgü geleneksel balıkçılık yapılıyor. Bu ise fotoğrafçılar açısından tam bir şölen sunuyor. Detaylı bilgi için: İnle Gölü, Myanmar yazımızı okuyabilirsiniz.

Mingun

Bembeyaz deniz dalgalarını andıran yapısıyla Hsinbyume Pagoda Mingun’da ilk görmeniz gereken yapı. Bunun hemen yanında bulunan tamamlanmamış Mingun Pahtodawgyi adında başka bir stupa da görülmeye değer. Ayrıca 90 tondan fazla ağırlığıyla dünyadaki en büyük 5 çandan biri olan devasa Mingun Çanı da ziyaretinize renk katacaktır.

Loikaw

Loikaw farklı bir etnik grup olan Karenleri ve uzun boyunlu Karen Kadınlarını görebileceğiniz bir kent. Tayland sınırına yakın bölgede yaşam sürdüren Karen Halkının farklı kültürlerine ve kadınlarının kullandıkları takılara hayranlıkla şahit olacaksınız. Bir kaç kayanın üzerinde inşaa edilmiş Taung Kwe Pagoda’nın da ilginizi çekeceğine eminim. Yerli halk gün batımı seyretmek için akşamları bu pagodaya tırmanıyor.

Myanmar’dan ne alınır?

Myanmar fakir bir ülke; fakat gelenek ve kültür açısından zengin. Bir çok etnik grubu ve kültür çeşitliliğini barındırıyor. Myanmar’ın bazı bölgelerinde tütün yetiştiriliyor, fakat Myanmar’da tüketilen tütün çok daha fazla ve tütünün büyük bir kısmı Çin’den geliyor. Gelen ve üretilen tütünlerle el yapımı puro (Cheroot) ve sigara yapılıyor. Sigara kağıdı kullanılmıyor. Bazıları yine tütün yaprağına sarılırken bazıları da kurutulmuş muz yaprağına sarılıyor. Fiyatları ise oldukça ucuz. Tad olarak Küba Purosu ile yarışamaz fakat denemek isteyenler için iyi bir alternatif.

Bunun yanında lake işçilik çok yaygın ve tamamen el yapımı ürünler satın alabilirsiniz. Kupa, kase, tabak vb. el ile işlenmiş ve lake kaplanmış bir çok alternatif var. Aklınızda bulunması gereken bir şey var Myanmar’dan Buda maskı veya heykeli satın almayın. Bunların yurt dışına çıkartılması yasak, bunu bir saygısızlık olarak görüyorlar.

Neredeyse alış veriş yaptınız hiç bir yerde kredi kartı geçmeyecek, buna hazırlıklı olmanızda fayda var. Kyat ya da karşılığı USD olarak ödeme yapabiliyorsunuz.

Myanmar yemekleri

Herkesin ağız tadı birbirinden farklı; fakat biz Türk yemekleriyle yetişen ve onları arayanlar Myanmar yemeklerine fazla zorlanmadan adapte olabilirler. Diğer Asya yemekleri gibi pişmemiş sebzelerden ziyade pişmiş sebzeler daha ağırlıklı. Balık ve her türlü eti rahatlıkla bulabiliyorsunuz. Çin, Hindistan ve Vietnam yemeklerinin karışımından yeni bir mutfak türemiş diyebiliriz. Çorbaları da diğer Asya ülkelerinde olduğu gibi sadece sudan ibaret değil, bizdekilere benziyor. Fazla baharat kullanılmadığından lezzet olarak sizi rahatsız etmeyecektir.

Myanmar Kukla Tiyatrosu

Myanmar’da geleneksel olarak sahnelenen bir gösteridir. 50cm ile 1 merte boyları arasındaki dev kuklalar müzik eşliğinde oynatılır. Yoke thé adı verilen bu gösteri 1780 li yıllarda, Singu Min kral olduğu dönemde başlamış. Myanmar Kukla Tiyatrosunda ondokuz temel karakter bulunuyor. Konuya göre bu karakterlerden biri ya da bir kaçı sahnede yer alıyor. Myanmar müziği bizim alıştığımız gibi ritmik ve melodik bir müzik değil, oldukça kulak tırmalayan ve rahatsız eden bir yapıya sahip. O yüzeden bu kukla tiyatrosunu bir kere görmeniz yeterli oluyor.

Myanmar’da telefon ve internet

Seyahate çıkarken cep telefonlarınızı haliyle yanınıza alıyorsunuz; fakat Türkiye’deki operatörlerin hiç birinin Myanmar’da anlaşması yok. Bu yüzden elinizdeki hattı kullanamıyorsunuz. Yapmanız gereken havalimanına geldiğinizde MPT, Ooredoo veya Telenor şirketlerinden birinden yeni bir hat almak. Telefon ücretleri biraz pahalı; fakat üzülmeyin 4G mobil internet oldukça hesaplı. 30 gün boyunca kullanabileceğiniz 4GB mobil interneti sadece 9.000 – 10.000 Kyat (~25 TL) ödeyerek satın alabilirsiniz.

Myanmar Hakkında Kitap ve Filmler

Myanmar ve tarihini en iyi anlayabileceğiniz kitapların başında George Orwell’in “Burma Günleri” gelir. Türkçe olarak anı tarzında yazılan tek eser: “Burma – Karanlıktaki Işık” adını taşıyor. Yazılan eserlerin bir çoğu Türkçe’ye çevrilmediğinden sadece İngilizce olarak bulabilirsiniz. Myanmar hakkında yirmiden fazla film çevrilmiştir. Fakat son yılları da içeren nispeten güncel filmlere listelediğimizde: The Lady (2011), Burma VJ (2009), Beyond Rangoon (1995) sayılabilir.

Aung San Suu Kyi

Myanmar söz konusu olduğunda ilk akla gelen isimlerden biri hiç şüphesiz Su Çi’dir. Su Çi Myanmar’ın özgürleşmesi ve demokratikleşmesi için büyük çaba göstermiş Nobel barış ödüllü kadın siyasetçidir. Babasının başlattığı özgürlük mücadelesine devam etmiş ve Myanmar’ın bugünkü konuma gelmesinde büyük katkıları olmuştur. 15 yıl kadar hapis ve ev hapsinde tutulduktan sonra nihayet hükümette yer alabilmiş ve dışişleri bakanlığı ve başbakanlık danışmanlığı yapmaktadır.

Myanmar Türk Büyükelçiliği

Myanmar’da bilinenin aksine bir Türk Büyükelçiliği var. Eskiden tüm işleri Bangkok üzerinden halletmek durumda kalan vatandaşlarımız 2012 yılı Mart ayından sonra faaliyetine geçen yeni büyükelçiliğimiz ile irtibata geçebilirler. Bilindiği kadarıyla Myanmar’da 100 Türk Vatandaşı yaşamaktadır ve iki adet Türk şirketi faaliyet sürdürmektedir.

Myanmar Nepido Büyükelçiliği: Adres: No.19 (AB), Kan Yeik Thar Street, Mayangone Township, Yangon, Myanmar – Telefon: 00 95 1 662 992

Myanmar Gezi Rehberi

Internette özellikle Türkçe kaynaklarda Myanmar hakkında bulabileceğiniz bilgilerin çoğu eski ve birbirinin kopyası, kim önce yazmış…

azgezmis.com

Yorumlar

  • Yazınızı okudum çok işime yarayacak
    Arabamla 2019 mayıs ayında Malezyaya kadar gitmeyi planlıyorum.
    Myanmar E vizesini Türkiyeden gitmeden önce alırsam 3 veya 4 ay sonra Myanmar’ vardığımda kara sınır kapısında E vizem geçerli olurmu
    Teşekkür eder saygılar sunarım.

    • Merhaba Veli Bey,
      Myanmar’dan vize almak 2017 yılına kadar çok kolaydı. Ancak 2017 yılında birden politik sebepler nedeni ile müslümanlara online vize vermediler. Şu anda yeniden kapılarını açıyor. Ancak son durumda vize işlemlerinde ne gibi bir gelişme oldu bilemiyorum.Genlede vizeleri başvuru tarihinden itibaren bir ay geçerli oluyor. Buna dikkat edin başvuru yaparken. E vize için bulunduğunuz herhangi bir ülkeden de başvuru yapabilirsiniz.

  • Ellerinize sağlık. Referans niteliğinde bir yazı olmuş. Birkaç blogda Türklerin e-vize başvurularının reddedildiğini okudum. Bu durum devam ediyor mu? E-vize ile hiç uğraşmadan Tayland’dan vize başvurusu yapmak daha mı mantıklı?
    bu konu hakkında bilginiz varsa ve ceaplarsanız sevinirim.

    • Merhaba Ali Bey,
      geçen yıl 2017’de bu sorunu yaşadık. Ancak şu anda bu durum çözüldü. Bazen kendi ülkeniz dışında yaptığınız vize başvuruları red ile sonuçlanabiliyor.

  • Ekim sonu gitmeyi düşünüyoruz çok güzel ve ydinlatici rehberliğiniz için teşekkürler. ..

    • Sevincay Hanım,
      biz de Kasım 2017’de tekrar gideceğiz.

  • Bu kadar güzel bir ülkede vahşice katliam yapan insanlarında yaşaması insanın zoruna gitmiyor değil?

    • Her ülkede iyiler ve kötüler, zalimler ve mazlumlar var. Dünyanın ve insanlığın kaderi bu, maalesef.

  • Girmiş biri olarak yazıyı okurken bir kez daha yaşadım…çok teşekkürler bu güzel anlatım için
    Nezaman tekrar gidiyoruz (70/200süz giden fotoğrafçı dramı)

    • Biz Kasım’da tekrar Myanmar’a gidiyoruz.

  • Gerçekten güzel ülke gezmeye değer bilgiler için teşekürler

    • Umarım bilgiler işinize yarar, selamlar.

  • Çok net açıklayıcı bilgiler….

    • Nilgün Hanım,
      bizden sonra gideceklere faydamız olursa ne mutlu bize.

Yorumunuz?