Mestia, Dağların Arasındaki Saklı Cennet

Gürcistan denince en çok aklımda kalan iki yerden biri Kazbegi, diğeri ise Mestia’dır. Gürcistan turları genelde Batum’a bir günlüğüne girip dışarı çıkıyorlar; ancak bir ülkeyi daha iyi anlamak ve kültürü tanımak için daha içerilere girmek gerek. İşte Mestia tam da öylesi bir yer. Svaneti bölgesinde yer alan Mestia şehri hem yapıları ile hem de doğası ile çok özel bir yer. Ancak Mestia’ya ulaşmak o kadar kolay değil. Yolu oldukça dar ve virajlı. Biz Gürcistan’a gittiğimizde bu yol yeni açılıyordu ve yoldaki dozerlerin yolu açması için hayli beklemişdik. Zugdidi’den Mestia’ya ulaşmamız tam 8 saat sürmüştü.

Geçtiğimiz yolların tamamı toprak ve kayalar öylesine oyulup tüneller açılmış ki tepeden sürekli sular damlıyordu her an bir parça düşmesi ihtimali vardı. Ayrıca yollar oldukca dar ve bir tarafı uçurum. Ancak virajlı olmasına rağmen şimdilerde bu yolun tamamı asfalt oldu. Zugdidi’den 8 saat olan yolculuk 4 saate indi. Yine de kış aylarında yollar buz tuttuğu için hayli tehlikeli oluyormuş. Gerçi yaz aylarında da hayli tehlikeli olmaya devam ediyor uçurumları ile. Bu yollar sizi yıldırmasın kesinlikle görülmesi gereken bir yer.

Şu anda şehrin girişinden itibaren asfaltlanmış olmasını pek hayal edemiyorum; ama biz gittiğimizde her yer topraktı ve ana yoldan inekler, tavuklar karşıya geçip otlağa gidiyorlardı. Köyün kadınları sabah erken saatte kalkıp hayvanları topluca otlağa götürüyorlardı. Genelde siyahlar içinde olan kadınların başları da siyah eşarplarla bağlı oluyor. Sabah çok erken kalkarsanız bu manzarayı fotoğraflayabilirsiniz. Ancak asfalt yolların bu manzarayı biraz bozduğu söyleniyor. Sabah erken kalkarsanız sislerin arasında Mestia’nın oldukca güzel başka fotoğraflarını da yakalayabilirsiniz.

Mestia’da görülecek yerler nereler derseniz, öncelikle evler derim. Bu bölgenin evleri çok özel. Evleri özel kılan neredeyse her evin yanında yer alan kuleler. Bu kulelerin tarihi 9 ile 13. yüzyıllara, yani Orta Çağa kadar gidiyor. O dönemde bu kuleler savaş zamanlarında gözetleme, savunma ve hırsızlıklardan korunmak amaçlı yapılmışlar. Bu görkemli kulelerin boyları 25 metreye kadar çıkıyor. En üst bölümde içerden dışarıya doğru daralan pencereler yer alıyor. Savaş bitip de kuleler işlevini yitirince bazıları samanlık olarak ya da ahır olarak kullanılmış. Bazıları da hala boş olarak duruyor. İyi durumda olan birine denk gelirseniz içine girip, yukarılara tırmanıp bu küçük şehri tepeden görebilirsiniz. Bölge hayli dağlık olduğu için bu kuleler evlerin yanı başında olası bir çığ tehlikesine karşı da dirençleri ile evleri korumaya devam ediyorlar. Bölgede son derece estetik bir görüntüleri var.

Bu bölgede yaşayan halk halen geleneklerine bağlı yaşamaya devam ediyor. Turiste çok fazla alışkın değiller, hatta çoğu zaman sert ve asık suratlı davranıyorlar. Son dönemde bu bölge hakkında çok fazla yazı yazıldı, hatta bir seyahat dergisi hayli geniş yer verdi. Sanırım bundan sonra turiste alışacaklar. Mestia’nın 4 km yakınına havalimanı bile yapılmış bundan böyle çok fazla giden olacaktır. Mestia’da konaklamak için pek fazla seçenek yoktu diyeceğim yine. Genelde insanlar evlerini pansiyon gibi yapıp oda oda kiraya veriyorlardı. Ortak banyo, tuvalet kullanımı ve amatör işletmeler vardı. Şimdi gittiğinizde bir çok pansiyon ve küçük otel bulabilirsiniz. Bölgede bir tane büyük otel var, orada ise genelde kışın kayakcılar, yazın ise yürüyüş grupları kalıyor. Otelin dıştan görüntüsü iyi gibi ama içi pek öyle değil. Yani giderseniz çok konfor aramayın. En son 2015 Temmuz ayında tekrar gidince ekleme yapmak gerektiğini gördüm. Mestia’nın yolları olduğu gibi asfalt olmuş, barlar açılmış hatta lüks bir bar ve restorant var. Hediyelik eşya dükkanı ve az gelişmiş marketler bulabilirsiniz. Sabah hayvanların otlağa gitme macerası devam ediyor ancak asfalt bu görüntüyü biraz değiştirmiş.

Mestia dağların arasında kaldığı için sabahları ve akşamları hayli soğuk oluyor. Bu yaz ayları için de geçerli. Ne yenir, ne içilir derseniz. Gürcüler genelde sebze ağırlıklı besleniyorlar. Burada karşınıza et yemeğinden çok sebze yemeği çıkacaktır. Bir de çok meşhur haçapuri var. Büyük hamurların içine peynir koyup kızarttıkları ve bizim çok rağbet ettiğimiz bir yiyecek. Mantıyı unutmamak lazım bir tane mantıları bizim bir kaşık mantımıza bedel. Mantıların boyutları oldukça büyük, içlerinde kimi zaman et, kimi zaman da peynir olabiliyor. Gürcistan’da oldukça fazla alkol tüketiliyor. Alkol neredeyse sudan ucuz. En meşhur biraları Natakhtari, 1 litrelik plastik şişelerde satılanı bile var.

Mestia’ya tek başınıza gitmek isterseniz önce Tiflis’den trenle Zugdidi’ye ulaşmanız ve buradan sabahları kalkan minibüslerde yer bulmanız gerekecek. Bu yolculuk yaklaşık 5-6 saat sürecektir. Bir kaç sene önce bir seyahat şirketi talep olduğunda buraya Tiflis’den günü birlik helikopter turu düzenliyordu, ancak bu yol pek ekonomik değil. Fiyatlarını sorduğumuzda kişi başı 250 ile 300 Euro arasında olduğunu öğrendik. Şimdilerde ise havalimanı açılmış haftanın 3 günü Tiflis’den uçak seferleri yapılıyormuş. Fiyatları konusunda pek emin değilim sanırım tek yön 35 usd. Tiflis’den bunu araştırabilirsiniz.

Mestia’dan sonra devam edip gidebileceğiniz çok güzel bir yer daha var o da bir dahaki yazıda geliyor.